«Κανένας λόγος δεν θα αποτρέψει την Τουρκία από το να προστατέψει τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων στην Ανατολική Μεσόγειο», δήλωσε χθες το βράδυ ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, δυναμιτίζοντας ακόμα περισσότερο το κλίμα που έχει διαμορφωθεί στην κυπριακή ΑΟΖ, με τον «σουλτάνο» να δείχνει ότι δεν υπολογίζει κανέναν και τίποτα!
Η απόφαση του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με την προκλητική στάση που κρατά η Τουρκία στην ανατολική Μεσόγειο δεν άρεσε στην Άγκυρα. Το υπουργείο Εξωτερικών της γείτονος εξέδωσε χθες μία ανακοίνωση στην οποία επιτίθεται σε Ευρωπαϊκή Ένωση, Ελλάδα και Τουρκία.
Άστραψε και βρόντηξε ο Ερντογάν
«Κανείς δεν μπορεί να μας σταματήσει από το να επιδιώκουμε τα δικαιώματα και τα συμφέροντα των Τουρκοκυπρίων στην Ανατολική Μεσόγειο», δήλωσε ο Ερντογάν σε ένα δείπνο στην Κωνσταντινούπολη που διοργάνωσε μια τοπική οργάνωση.
Πρόσθεσε ότι ξένες χώρες δεν μπορούν να προχωρούν σε συλλήψεις μελών του πληρώματος πλοίων εξερεύνησης αερίου κοντά στην Κύπρο.
Την ίδια ώρα το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών, σχολιάζοντας τη συνεδρίαση του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης που πραγματοποιήθηκε στο Λουξεμβούργο, ανέφερε: «Φαίνεται ότι η ΕΕ έχει γράψει σήμερα τις αποφάσεις της με μια εντελώς ελληνική γραμμή».
«Κατά τη λήψη αυτών των αποφάσεων, η ΕΕ δεν έδρασε ως σύνολο αρχών και αξιών, αλλά ως ομάδα συμφερόντων στις διαπραγματεύσεις. Αυτό αντιβαίνει στην ιδρυτική φιλοσοφία της ΕΕ. Απορρίπτουμε τα θέματα που καταγράφονται στο τμήμα των αποφάσεών μας σχετικά με τη χώρα μας.
Τα ψηφίσματα δείχνουν πόσο μακριά είναι η ΕΕ από την κατανόηση των βημάτων που έχει πάρει η Τουρκία παρά τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η χώρα μας. Το 2004, η ΕΕ έκανε ένα μεγάλο λάθος δεχόμενη ως μέλος της την Κύπρο . Τώρα για χάρη της διατήρησης αυτού του λάθους υποβιβάζει τις σχέσεις Τουρκίας-ΕΕ στο κυπριακό και τις μετατρέπει σε όμηρο αυτού του προβλήματος. Είναι γνωστό ότι η ΕΕ δεν υπήρξε ποτέ συμβαλλόμενο μέρος σε διμερή ζητήματα στο παρελθόν σχετικά με την εικαζόμενη αντιτιθέμενη θαλάσσια δικαιοδοσία των μελών της.
Οι αποφάσεις σχετικά με την Ανατολική Μεσόγειο στερούνται νομικής βάσης. Καλούμε την ΕΕ να αλλάξει αυτό την προκατειλημμένη και αποσυνδεδεμένη από την πραγματικότητα στάση. Μέχρι να συμβεί αυτό, η Τουρκία θα πρέπει να τηρήσει τη δέσμευσή της να λάβει τα απαραίτητα μέτρα, προκειμένου να υπερασπιστεί τα νόμιμα δικαιώματα και συμφέροντα των Τουρκοκυπρίων στην περιοχή δικαιοδοσίας τους. Κανείς δεν πρέπει να αμφιβάλει. Παρά την μεροληπτική στάση η Τουρκία θα συνεχίσει να λαμβάνει αποφασιστικά βήματα στη διαδικασία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ενόψει παγκόσμιων προκλήσεων όπως η τρομοκρατία, η παράνομη μετανάστευση και η ενεργειακή ασφάλεια, θα είναι προς το συμφέρον της ΕΕ να εγκαταλείψει τη μεροληψία και να ενεργήσει με ένα στρατηγικό όραμα», αναφέρει το υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας.
Με NAVTEX στο Καστελόριζο απαντά η Άγκυρα στην ΕΕ
Υπενθυμίζεται ότι είχε προηγηθεί η έκδοση NAVTEX. Συγκεκριμένα, στις 20 Ιουνίου –πρώτη ημέρα της Συνόδου της ΕΕ- θα πραγματοποιηθεί άσκηση μεταξύ Ρόδου και Καστελόριζου, στην οποία θα χρησιμοποιηθούν πραγματικά πυρά.
Ευρωπαϊκό χαστούκι στην Τουρκία από ΕΕ
«Για πρώτη φορά η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφασίζει μέτρα εις βάρος της Τουρκίας για παραβίαση του διεθνούς δικαίου και συγκεκριμένα για τις ενέργειές της στην Κυπριακή ΑΟΖ» επισημαίνουν διπλωματικές πηγές μετά τη συνεδρίαση του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων της ΕΕ στο Λουξεμβούργο.
Τα κράτη-μέλη της ΕΕ κάλεσαν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προτείνει «κατάλληλα μέτρα» έναντι της Τουρκίας, λόγω των συνεχιζόμενων εξορύξεων στην κυπριακή ΑΟΖ. Αυτό ανέφερε ο επίτροπος Διεύρυνσης, Γιοχάνες Χαν, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε στο Λουξέμβουργο μετά το πέρας του Συμβουλίου Γενικών υποθέσεων της ΕΕ. Επιπλέον, σύμφωνα με τα συμπεράσματα της συνεδρίασης, η ΕΕ αποφάσισε να «παγώσει» πέρα από τις ενταξιακές συνομιλίες και τις εργασίες για την Τελωνειακή Ένωση.
«Το Συμβούλιο σημειώνει ότι η Τουρκία εξακολουθεί να απομακρύνεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Υπενθυμίζοντας τα συμπεράσματά του της 26ης Ιουνίου 2018, το Συμβούλιο σημειώνει ότι οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας έχουν ουσιαστικά σταματήσει και ότι δεν μπορούν να ανοίξουν ή να ολοκληρωθούν περαιτέρω κεφάλαια και δεν προβλέπεται περαιτέρω εργασία για τον εκσυγχρονισμό της Τελωνειακής Ένωσης ΕΕ-Τουρκίας», αναφέρουν τα συμπεράσματα.
Εξάλλου, σε ό,τι αφορά την πρόταση της Επιτροπής για έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Αλβανία και τα Σκόπια, οι υπουργοί της ΕΕ αποφάσισαν να παραπέμψουν τη λήψη αποφάσεων στη συνεδρίαση του Οκτωβρίου 2019. «Λόγω του περιορισμένου διαθέσιμου χρόνου και της σημασίας του θέματος, το Συμβούλιο θα επανέλθει στο ζήτημα αυτό, με στόχο την επίτευξη σαφούς και ουσιαστικής απόφασης το συντομότερο δυνατόν και όχι αργότερα από τον Οκτώβριο του 2019», αναφέρουν σχετικά τα συμπεράσματα της συνεδρίασης. Ειδικότερα, ο επίτροπος Χαν εξήγησε ότι η καθυστέρηση οφείλεται σε «θεσμικά προβλήματα» που αντιμετωπίζουν κάποιες χώρες, και συγκεκριμένα ανέφερε πως ο Γερμανός υπουργός επικαλέστηκε έλλειψη χρόνου που δεν επέτρεψε στη γερμανική Βουλή να συζητήσει το ζήτημα.
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, «το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων υπογραμμίζει τη σοβαρή αρνητική επίδραση που έχουν άμεσα αυτές οι παράνομες ενέργειες σε όλο το εύρος των σχέσεων ΕΕ – Τουρκίας» και «καλεί την Τουρκία να δείξει αυτοσυγκράτηση, σεβασμό των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κύπρου και να απέχει από αυτές τις ενέργειες». Επίσης, σημειώνεται ότι η ΕΕ θα παρακολουθεί με προσοχή τις εξελίξεις και είναι έτοιμη να αντιδράσει καταλλήλως και σε απολυτή αλληλεγγύη με την Κύπρο. Σε αυτό το πλαίσιο, όπως υπογραμμίζουν οι διπλωματικές πηγές, το Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή και την ΕΥΕΔ (Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης) να καταθέσει επιλογές για κατάλληλα μετρά χωρίς καθυστέρηση.
Σε σχέση με την Αλβανία, οι διπλωματικές πηγές παρατηρούν πως για πρώτη φορά το Συμβούλιο θέτει επίσημα την προστασία των περιουσιακών δικαιωμάτων και το δικαίωμα στον αυτοπροσδιορισμό, ως κριτήρια για την ενταξιακή διαδικασία.
Παρέμβαση και από το Βερολίνο κατά της Τουρκίας
Να «αποστεί από ενέργειες οι οποίες εντείνουν την διένεξη, να επιδείξει αυτοσυγκράτηση και να καταβάλει προσπάθειες για μια συμφωνία στην βάση του διεθνούς δικαίου για την αμοιβαία οριοθέτηση των θαλασσίων περιοχών δυτικά της Κύπρου», καλεί το Βερολίνο την Τουρκία, με αποκλειστική δήλωση του γερμανικού υπουργείου Εξωτερικών προς το ΑΠΕ-ΜΠΕ. Στην δήλωση του υπουργείου Εξωτερικών, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση ταυτίζεται με την θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ διευκρινίζει ότι επί της αρχής η γερμανική κυβέρνηση δεν λαμβάνει νομική θέση για διμερείς διαφορές οι οποίες αφορούν το Δίκαιο της Θάλασσας μεταξύ τρίτων χωρών.
Αναλυτικά, η αποκλειστική δήλωση του γερμανικού υπουργείου Εξωτερικών στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, έχει ως εξής: «Για διμερείς διαφορές που αφορούν το Δίκαιο της Θάλασσας μεταξύ τρίτων χωρών, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση επί της αρχής δεν λαμβάνει νομική θέση. Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση συμμερίζεται την άποψη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία καλεί την Τουρκία να αποστεί από ενέργειες οι οποίες εντείνουν την διένεξη, να επιδείξει αυτοσυγκράτηση και να καταβάλει προσπάθειες για μια συμφωνία στην βάση του διεθνούς δικαίου για την αμοιβαία οριοθέτηση των θαλασσίων περιοχών δυτικά της Κύπρου».
Ολόκληρο το κείμενο συμπερασμάτων
Σύμφωνα με το κείμενο των συμπερασμάτων που υιοθέτησαν οι 28 της ΕΕ: «το Συμβούλιο σημειώνει ότι η Τουρκία εξακολουθεί να απομακρύνεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση».
«Υπενθυμίζοντας τα συμπεράσματά του της 26ης Ιουνίου 2018, το Συμβούλιο σημειώνει ότι οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας έχουν ουσιαστικά σταματήσει και ότι δεν μπορούν να εξεταστούν άλλα κεφάλαια για το άνοιγμα ή το κλείσιμό τους και ότι δεν χρειάζεται περαιτέρω εργασία για τον εκσυγχρονισμό της τελωνειακής ένωσης ΕΕ-Τουρκίας».
Επιπλέον «το Συμβούλιο εξακολουθεί να αναμένει από την Τουρκία να δεσμευτεί κατηγορηματικά για σχέσεις καλής γειτονίας, διεθνείς συμφωνίες και για την ειρηνική διευθέτηση των διαφορών, προσφεύγοντας, ενδεχομένως, στο Διεθνές Δικαστήριο».
Το Συμβούλιο «υπενθυμίζει και επιβεβαιώνει τα προηγούμενα συμπεράσματα του Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, συμπεριλαμβανομένων των συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 22ας Μαρτίου 2018, που καταδικάζουν έντονα τις συνεχιζόμενες παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο Πέλαγος».
«Το Συμβούλιο εκφράζει σοβαρές ανησυχίες σχετικά με τις τρέχουσες παράνομες δραστηριότητες γεωτρήσεων της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η Τουρκία δεν έχει ακόμη απαντήσει στις επανειλημμένες εκκλήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης να σταματήσει τέτοιες δραστηριότητες», τονίζουν οι 28.
Το Συμβούλιο υπογραμμίζει τις σοβαρές άμεσες αρνητικές επιπτώσεις που έχουν αυτές οι παράνομες ενέργειες στο σύνολο των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας.
Το Συμβούλιο καλεί την Τουρκία να επιδείξει αυτοσυγκράτηση, να σεβαστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου και να απόσχει από τέτοιες ενέργειες.
Η ΕΕ «θα παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς τις εξελίξεις και είναι έτοιμη να ανταποκριθεί κατάλληλα και με πλήρη αλληλεγγύη προς την Κύπρο».
«Το Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης να υποβάλουν χωρίς καθυστέρηση επιλογές για κατάλληλα μέτρα».
Επιπλέον, το Συμβούλιο, όπως δηλώνεται στα συμπεράσματά του της 11ης Δεκεμβρίου 2006 και της 26ης Ιουνίου 2018, το οποίο ακολούθησε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, καθώς και στη δήλωση της 21ης Σεπτεμβρίου 2005, καλεί την Τουρκία «να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της στο πλαίσιο του διαπραγματευτικού πλαισίου, συμπεριλαμβανομένης της πλήρους και άνευ διακρίσεων εφαρμογής του πρόσθετου πρωτοκόλλου της συμφωνίας σύνδεσης προς όλα τα κράτη μέλη. Το Συμβούλιο επαναλαμβάνει ότι η αναγνώριση όλων των κρατών μελών είναι απαραίτητη».
Σύμφωνα με τα συμπεράσματα η Τουρκία «πρέπει να αποφύγει απειλές και ενέργειες που βλάπτουν τις σχέσεις καλής γειτονίας, εξομαλύνουν τις σχέσεις της με την Κυπριακή Δημοκρατία και σέβονται την κυριαρχία όλων των κρατών μελών της ΕΕ στα χωρικά τους ύδατα και τον εναέριο χώρο, καθώς και όλα τα κυριαρχικά τους δικαιώματα, μεταξύ άλλων, και να εκμεταλλεύονται τους φυσικούς πόρους, σύμφωνα με το δίκαιο της ΕΕ και το διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένης της UNCLOS».
Σημειώνεται ότι «η ΕΕ παραμένει πλήρως προσηλωμένη σε μια συνολική διευθέτηση του κυπριακού προβλήματος».
Εν προκειμένω, το Συμβούλιο υπενθυμίζει ότι «εξακολουθεί να είναι ζωτικής σημασίας η Τουρκία να δεσμεύεται και να συμβάλλει σε μια τέτοια διευθέτηση, συμπεριλαμβανομένων των εξωτερικών πτυχών της, στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και σύμφωνα με τις αρχές στις οποίες βασίζεται η ΕΕ και του κεκτημένου».