Η δημιουργία μιας στρατηγικής εταιρικής σχέσης στην Ανατολική Μεσόγειο προϋποθέτει από την Ελλάδα εναργέστατη προσπάθεια στον τομέα της άμυνας. Η δεκαετία 2009-2019 ήταν για τις Ενοπλες Δυνάμεις δεκαετία μείωσης όχι μόνο του αμυντικού προϋπολογισμού, αλλά και του προσωπικού. Την ίδια εποχή όλες οι παράκτιες χώρες στην Ανατολική Μεσόγειο επέκτειναν τις δαπάνες τους σε όρους μεγέθους, αλλά και ποιότητας, καθώς επένδυαν σε νέες τεχνολογίες. Το τουρκικό παράδειγμα είναι ενδεικτικό.
Τα τελευταία δύο χρόνια, η Ελλάδα κάνει μια οργανωμένη προσπάθεια να επιστρέψει στην Ανατολική Μεσόγειο, με αιχμή τα σύγχρονα υποβρύχια αναερόβιας πρόωσης, τύπου 214. Σε επίπεδο επιχειρησιακής επάρκειας στον χώρο του Αιγαίου, οι δυνάμεις των Διοικήσεων Ταχέων Σκαφών και Κανονιοφόρων θεωρείται ότι βρίσκονται σε σχετικά καλό επίπεδο. Ωστόσο η Ανατολική Μεσόγειος αποτελεί πεδίο επιχειρήσεων προβολής ισχύος, δηλαδή απαιτείται η χρήση μεγαλύτερων μονάδων, ήτοι φρεγατών ή κορβετών.
Το πρόβλημα
Σε αυτό το επίπεδο υπάρχει σαφές πρόβλημα, καθώς ορισμένες μονάδες του Πολεμικού Ναυτικού θα αγγίξουν το 2023 την τεσσαρακονταετία. Προγράμματα, όπως αυτό της επαναφοράς των παλαιού τύπου αεροσκαφών ναυτικής συνεργασίας Ρ-3Β Orion, αντιμετωπίζουν σοβαρές καθυστερήσεις, ενώ την ίδια στιγμή η τουρκική ακτοφυλακή διαθέτει CN-235, που παρέχουν στην Αγκυρα διαρκή επιχειρησιακή εικόνα του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου. Επιπλέον, οι Τούρκοι χρησιμοποιούν ολοένα και περισσότερο μη επανδρωμένα αεροσκάφη και drones, προκειμένου να συντηρούν την καθημερινή «ρουτίνα» των παραβιάσεων στο Αιγαίο. Πέρα από αυτές τις κινήσεις, οι Τούρκοι αναζητούν στενότερη συνεργασία με ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γαλλία και η Ιταλία, για την κατασκευή αντιαεροπορικών πυραύλων.
Πώς προσπαθεί να αντισταθμίσει αυτή την προφανή ανισομέρεια η Αθήνα; Από τα μεγάλα προγράμματα των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων, η αναβάθμιση των F-16, παρότι έχει συμφωνηθεί, δεν έχει ακόμα ξεκινήσει. Προχωρούν κινήσεις εκσυγχρονισμού των φρεγατών τύπου ΜΕΚΟ, ενώ οι συζητήσεις για την προμήθεια νέων μονάδων του Π.Ν. είναι ατέρμονες. Και τούτο, διότι η δημοσιονομική στενότητα δεν επιτρέπει σχεδιασμούς για ένα πρόγραμμα που θα μπορούσε να κινηθεί μεταξύ 1,5 και δύο δισ. ευρώ. Ενδιαφέρον συνεργασίας με την Ελλάδα για τη ναυπήγηση φρεγατών υπάρχει από τη Γαλλία, τις ΗΠΑ, αλλά και τη Γερμανία. Σε όλες τις συζητήσεις, η αρχική χρηματοδότηση και το καθεστώς των ναυπηγείων αποτελούν μεγάλα αγκάθια. Στο υπουργείο Εθνικής Αμυνας γίνονται, επίσης, βήματα για τη δημιουργία δομών που θα επιτρέψουν σταδιακά την, έστω καθυστερημένη, είσοδο της Ελλάδας στον τομέα των σύγχρονων τεχνολογιών. Επιπλέον, γίνονται προσπάθειες εξορθολογισμού της διασποράς των Ειδικών Δυνάμεων ανά την Ελλάδα, σε περιοχές γρήγορα προσβάσιμες από το Πολεμικό Ναυτικό, για την ταχεία διαπεραίωσή τους στο Ανατολικό Αιγαίο (π.χ. η μετακίνηση μονάδων όπως η 32η Ταξιαρχία Πεζοναυτών από τον Βόλο). Πλέον, σημαντικός στόχος για την Ανατολική Μεσόγειο είναι η σταδιακή μεταφορά μοίρας από τη Σαλαμίνα στη Σούδα.
Κεντρική φωτογραφία: Στιγμιότυπο από άσκηση μικρής κλίμακας που διεξήχθη την περασμένη εβδομάδα σε Σαρωνικό Κόλπο, Κεντρικό και Βόρειο Αιγαίο με τη συμμετοχή, μεταξύ άλλων, φρεγατών, πυραυλακάτων, κανονιοφόρων, υποβρυχίων, πλοίων γενικής υποστήριξης, ελικοπτέρων και σκαφών της Διοίκησης Υποβρυχίων Καταστροφών.
Πηγή: Η Καθημερινή